Education Loan : ઘણા વિદ્યાર્થીઓ પાસે ઉચ્ચ અભ્યાસની સંભાવના છે, પરંતુ તેઓ ચૂકી જાય છે કારણ કે તેઓ ટ્યુશન ફી, શહેરોમાં રહેવું વગેરે પરવડી શકતા નથી. ટોચની યુનિવર્સિટીઓમાં અભ્યાસનો ખર્ચ સતત વધી રહ્યો છે. ઘણા માતા-પિતા તેમના બાળકો માટે ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ (FD), મ્યુચ્યુઅલ ફંડ વગેરે દ્વારા બચત કરે છે. છતાં અભ્યાસનો ખર્ચ બચત કરેલી રકમ કરતાં વધી જાય છે. ઉચ્ચ શિક્ષણનો ખર્ચ ઉઠાવવો સરળ નથી. ત્યારે એજ્યુકેશન લોન કામમાં આવે છે. તે તમારા ઉચ્ચ શિક્ષણ ખર્ચને આવરી લે છે અને તમને તમારા સપના પૂરા કરવામાં મદદ કરે છે. હવે સવાલ એ છે કે એજ્યુકેશન લોન કેવી રીતે મેળવવી? આ માટે કયા દસ્તાવેજોની જરૂર છે? જો તમે પણ આગળના અભ્યાસ માટે એજ્યુકેશન લોન લેવા માંગો છો, તો આ અહિં તેનાથી સંબંધિત તમામ માહિતી આપવામાં આવી છે.
શું છે Education Loan?
એજ્યુકેશન લોન એ ભારતમાં કે વિદેશમાં 12મા ધોરણ પછી શિક્ષણ સંબંધિત ખર્ચાઓ જેમ કે ટ્યુશન ફી, હોસ્ટેલ ફી વગેરે માટે મળતા ઉધારને એજ્યુકેશન લોન કહે છે. તમામ ખાનગી અને જાહેર ક્ષેત્રની બેંકો એજ્યુકેશન લોન આપે છે. સરકારી બેંકો સામાન્ય રીતે ખાનગી બેંકો કરતા ઓછા વ્યાજ દરે એજ્યુકેશન લોન આપે છે.
કોણ લઈ શકે છે આ લોન ?
કોઈપણ વિદ્યાર્થી કોઈપણ પ્રકારના અભ્યાસ માટે લોન લઈ શકે છે. પછી ભલે તે ગ્રેજ્યુએશન હોય, પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએશન હોય કે ડિપ્લોમા, તેનો અરજદાર ભારતનો નાગરિક હોવો જોઈએ. આવકવેરાની કલમ 80E હેઠળ એજ્યુકેશન લોનના વ્યાજની ચુકવણી પર પણ આવકવેરા મુક્તિ ઉપલબ્ધ છે.
એજ્યુકેશન લોનના કેટલા પ્રકારો છે?
અંડરગ્રેજ્યુએટ લોન
આ લોન કોઈપણ ગ્રેજ્યુએશન કોર્સ માટે લઈ શકાય છે. અરજદાર દેશ અથવા વિદેશમાં અભ્યાસ માટે શાળાનો અભ્યાસ પૂર્ણ કર્યા પછી આ લોન લઈ શકે છે.
કરિયર એજ્યુકેશન લોન (Career Education Loan)
કોઈપણ કારકિર્દી લક્ષી કોર્સ માટે લેવામાં આવે છે. સરકારી કોલેજ અથવા સંસ્થામાંથી અભ્યાસ કરવા માટે કરિયર એજ્યુકેશન લોન ઉપલબ્ધ છે.
પ્રોફેશનલ ગ્રેજ્યુએટ સ્ટુડન્ટ લોન
સ્નાતકની ડિગ્રી લીધા પછી પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએટ (PG) અથવા PG ડિપ્લોમા અથવા અન્ય ઉચ્ચ શિક્ષણ કાર્યક્રમો માટે પ્રોફેશનલ ગ્રેજ્યુએટ સ્ટુડન્ટ લોન લઈ શકાય છે.
માતા-પિતા માટે લોન
જે માતા-પિતા તેમના બાળકોનું શિક્ષણ પરવડી શકતા નથી તેઓ બેંકમાંથી પેરેન્ટ લોન લઈ શકે છે. જો કે, કોઈપણ પ્રકારની એજ્યુકેશન લોન મેળવવા માટે સહ-અરજદાર હોવું જરૂરી છે.
શૈક્ષણિક લોન માટે જરૂરી દસ્તાવેજો
- સરનામાનો પુરાવો
- કોર્સ વિશે સંપૂર્ણ વિગતો
- પાન કાર્ડ અને આધાર કાર્ડ
- માતા-પિતાની આવકનો પુરાવો અને બેંક પાસબુક
- ઉંમરનો પુરાવો
- પાસપોર્ટ સાઇઝનો ફોટો
- શાળા, કોલેજ અથવા યુનિવર્સિટીની માર્કશીટ
- આઈડી પ્રૂફ
શું એજ્યુકેશન લોન લેવી યોગ્ય છે?
લોકો તેમની જરૂરિયાતો પૂરી કરવા માટે લોન લે છે. ગમે તે પ્રકારની લોન હોય, તે સારું નથી. જ્યારે તમે લોન લો છો, ત્યારે તમે વ્યાજ ચૂકવો છો. પરંતુ આધુનિક જીવન એવું છે કે તે લોન વિના લગભગ અશક્ય છે. જો કૉલેજ કે યુનિવર્સિટી સારી હોય, ડિગ્રી એટલે નોકરીની ખાતરી હોય, કમાણીની સારી તકો હોય, તો લોન લેવામાં કોઈ વાંધો નથી. પરંતુ આમાં સાવચેત રહો. તમારી જરૂરિયાત મુજબ લોન લો. યાદ રાખો, જો તમે સમયસર લોનની ચુકવણી કરો છો તો તમારો ક્રેડિટ સ્કોર સારો છે, જે પછીથી ફરીથી લોન લેવાનું સરળ બનાવે છે. પરંતુ સમયસર ચુકવણી ન કરવાથી, ક્રેડિટ સ્કોર એટલે કે CIBIL બગડે છે, જેના કારણે પછીથી લોન મેળવવામાં સમસ્યા થાય છે.
એજ્યુકેશન લોન લેતા પહેલા આ બાબતોનું ધ્યાન રાખો
- ભારતની નાગરિકતાઃ દેશમાં શૈક્ષણિક લોન ફક્ત ભારતીય નાગરિકો માટે જ ઉપલબ્ધ છે. બેંકો દ્વારા વિદ્યાર્થીઓ માટે વય મર્યાદા 16 થી 35 વર્ષ નક્કી કરવામાં આવી છે.
- સામાન્ય રીતે, સરકારી માન્યતા પ્રાપ્ત સંસ્થા અથવા કોલેજ માટે શિક્ષણ લોન સરળતાથી ઉપલબ્ધ છે. લોન લેનાર વિદ્યાર્થી દેશ અને વિદેશની કોઈપણ કોલેજ કે યુનિવર્સિટીમાં પસંદ થયેલ હોવો જોઈએ.
- ભારતમાં અભ્યાસ કરવા માટે 10 લાખ રૂપિયા સુધીની લોન મળી શકે છે. તે જ સમયે, વિદેશમાં અભ્યાસ માટે 20 લાખ રૂપિયા સુધીની લોન ઉપલબ્ધ છે.
- કોઈપણ બેંકમાંથી એજ્યુકેશન લોન લેતા પહેલા, વ્યાજ દર સિવાય, પ્રોસેસિંગ ફી, પ્રીપેમેન્ટ, લેટ ફી વિશે માહિતી મેળવો.
- બેંક પાસેથી લોનની રકમ, ગેરેન્ટર વિશે માહિતી મેળવો. લોનની રકમ પર સામાન્ય રીતે બાંયધરી આપનારની જરૂર હોય છે.
- કોર્સ પૂરો થયાના 6 મહિના પછી એજ્યુકેશન લોનની ચુકવણીની પ્રક્રિયા શરૂ થાય છે. કેટલીક બેંકો વધુ સમય આપે છે. તેથી, ચુકવણીની મુદત, EMI… સહિત તમામ નિયમો અને શરતો વિશે અગાઉથી જાણવું વધુ સારું છે.